Türk medyası tarihi boyunca hiç olmadığı kadar büyük bir güven sınavıyla karşı karşıya. Zira medya son aylarda önemli TV kanalları ile gazetelerin kapanması ve deneyimli gazetecilerin tasfiyesleriyle çalkalanıyor. Peki, tüm bu yaşananlar hakkında halk ne düşünüyor? Türk halkının en güvendiği TV kanalları, gazeteler, haber portalları ve gazeteciler hangileri? Soruların yanıtı Xsights Araştırma’nın Marketing Türkiye için gerçekleştirdiği “Medya ve Güven Araştırması”nda…
Son bir yılda, medyanın en güçlü markalarını bünyesinde barındıran Doğan Grubu’nun Demirören Ailesi’ne satılmasından, gazete Habertürk’ün kapanmasına kadar pek çok önemli gelişme yaşandı Türk medyasında. Bu durum patronundan gazetesine gücün el değiştirdiği, kartların yeniden dağıtıldığı yeni bir Türk medyası yarattı. Xsights Araştırma’nın Marketing Türkiye için gerçekleştirdiği “Medya ve GÜven Araştırması” işte bu “yeni türk medyası”na duyulan güveni 2013 ve 2016 yıllarında yapılan araştırmaların sonuçlarını da baz alarak gözler önüne seriyor.
Türkiye’de Medya Algısı Değişiyor
10-24 Temmuz 2018 tarihleri arasında gerçekleştirilen araştırmada katılımcıların çoğunluğu Türkiye’deki medyanın performansını başarısız buluyor. Araştırmanın sonuçlarına göre medyaya dair “Tarafsız Yayıncılık” algısı anlamlı olarak düşüş gösterirken (3,6) “Eğlenceli İçerik Üretme” algısı yükseliş eğiliminde (4,5).
Medyanın Asli Görevi: Bilgilendirmek
2016 yılında gerçekleştirilen araştırmada medyanın asli görevinin “Bilgilendirmek” %43,3) olduğunu düşünenlerin oranı 2018 yılında yüzde 11 düşüş gösteriyor. BUna karşın medyanın asli görevinin “Gündemi takip etmek” olduğunu düşünenlerin oranı 2016 yılına göre yükseliş göstererek yüzde 12,7’ye çıkıyor.
Facebook Sosyal Medyaya Olan Güveni Bitirdi
Araştırma sonuçlarına göre kamuoyu nezdinde “geleneksel medyadaki güven erozyonu” devam ediyor. 2013 ve 2016 yılında yapılan araştırmada sosyal medyanın güven kaybettiği görülüyor. Son yapılan araştırmaya göre internet yüzde 40,8 ile en güvenilen haber kaynağı konumunda. Sosyal medyaya duyulan güvenin azalmasında Facebook’un yaşadığı Cambridge Analytica krizinin etkili olduğu görülüyor.
Türk Medyasının Güvenle İmtihanı
2013 yılında yapılan araştırmada kamuoyunun yüzde 67’si medyaya güvenmediğini ifade ederken 2016’da yüzde 51’i, 2018 yılında ise yüzde 44’ü medyaya güvenmediğini belirtiyor. Medyaya güvenenlerin kamuoyundaki oranı 2013 yılında yüzde 15’te kalırken 2016’da yüzde 34’e yükseliyor ve 2018’de yüzde 2 azalarak yüzde 32 seviyesine yerleşiyor. 2013’te -52 olan “Net Güven Puanı”nın 2016’da -17’ye 2018’de ise -12’ye çıktığı görülüyor.
Fox Tv Liderliği kaptırmadı
Katılımcılar tarafından en güvenilen televizyon kanalı 2013’te (yüzde 15,3) “Halk Tv” olurken, 2016 (yüzde 19,2) ve 2018’de Fox TV oluyor. Cnn Türk’ün 2013’te kaybettiği güveni 2018 yılına kadar geçen sürede kısmen geri kazandığı söylenebilir.
Fatih Portakal En Güvenilir İsim
2018 yılında, “Fatih Portakal” (yüzde 7,2) en güvenilen medya mensubu olarak öne çıkarken onu Acun Ilıcalı, Nazlı Çelik ve Uğur Dündar takip ediyor. 2016’da yapılan araştırmada Fatih Portakal (yüzde 19,2) ve Uğur Dündar (yüzde 10,9) en güvenilir medya mensubu olmuştu. Bunun yanında 2018’de yapılan araştırmada “Fikri yok – Bilmiyor” (24,1) ve “Hiçbiri, Yok” (yüzde 15,7) seçeneklerin ilk sıralarda yer alması Türk medyasının “gazeteci markası” yaratmakta da zorlandığını gösteriyor.
“Cumhuriyet” Yeniden İlk Sırada
2013 yılında yapılan araştırmada en güvenilen gazete “Cumhuriyet” (yüzde 16,8) en güvenilir gazete ünvanını geri aldı. 2013’te “Hiç gazete okumuyorum” cevabını verenlerin oranı yüzde 15,7 iken bu oran 2018’de yüzde 22,8’e yükseliyor.
Hurriyet.com.tr Rakiplerindenin çok önünde
En güvenilir haber portalı 2013 yılında “milliyet.com.tr” (yüzde 16,6) iken; 2016 yılında (yüzde 9,4″ ve 2018 yılında (yüzde 22,6) “hurriyet.com.tr” en güvenilir haber portalı olarak liderliği ele aldı.
Araştırmanın Metodolojisi
2013’den bu yana Xsights tarafından Marketing Türkiye için Medya ve Güven Araştırması yapılmıştır. 2016 yılında ikincisi gerçekleştirilen araştırma ile medyanın duruşu ve itibarındaki gelinen noktalar tespit edilmiştir. Bu yıl, söz konusu araştırma 10 – 24 Temmuz 2018 tarihleri arasında Xsights’ın online araştırma platformu olan Türkiye’nin Sesi Paneli’nde (www.turkiyeninsesipaneli.com) gerçekleştirilmiştir.
2018 yılında “Medya ve Güven” araştırmasına saha süresi içerisinde 500 kişi katılmıştır.